دانلود پاورپوینت پرستاری درمورد شکاف لب یا لب شکری

57

599 کیلوبایت

شکاف لب یا لب شکری

شکاف لب به بد جوش خوردن ساختمان صورت در دوره ی جنینی می‌گویند.هر یک از برآمدگی های ماگزیلار که با برآمدگی میان بینی خوب متصل نشوند،نقص لب فوقانی در همان طرف را به وجود می‌آورند.

این نقص ممکن است یک طرفه یا دو طرفه باشدو طیفی از یک فرورفتگی کوچک در لب بالا تا جدایی کامل لب و شکاف ساختمان صورت تا کف سوراخ بینی را شامل می‌شود.

در شکاف های شدید،سوراخ بینی در طرف مبتلا پایین تر بوده وبینی به یک طرف منحرف شده است.ناهنجاری دندانها اغلب به صورت عدم وجود برخی از آنها یا وضعیت نامناسب از نظر قرار گرفتن و بد شکلی در سمت شکاف وجود دارد.لثه بالا هم ممکن است در طرف بالا وجود نداشته باشد.

لب شکری از شایعترین ناهنجاری ها در نوزاد است که به میزان 1/5 در 1000تولد زنده رخ می‌دهد.شکاف لب با یا بدون شکاف کام در پسرها شایع تر است.در صورت وجود بیماری در خانوده احتمال تکرار آن در دیگر فرزندان خانواده 4-3 درصد است.

ناهنجاری های همراه شامل هیپرتلوریسم،ناهنجاری قلبی و ناهنجاری در اندام ها می‌باشند.ظاهرا عوامل ژنتیکی و محیطی متعددی در ایجاد آن موثرند. بسیاری از سندرم های ناشی از عیوب کروموزومی،عوامل محیطی با تراتوژن با لب شکری همراه هستند.

عوامل محیطی عبارتند از:سن بالای والدین،مصرف بیش از حد الکل توسط مادر،مصرف داروی فنی توئین و دیازپام توسط مادر در دوران بارداری و کمبود های تغذیه ای مثل کمبود ویتامین ها و اسید فولیک و همچنین مصرف سیگار توسط مادر بخصوص در 3 ماهه ی اول بارداری.

تظاهرات بالینی

بلافاصله بعد از تولد قابل تشخیص و مشاهده است.ممکن است یک طرفه یا دو طرفه باشد و حتی ممکن است وسعت شکاف تا کف سوراخ بینی هم کشانده شود.شکاف لب می‌تواند همراه با علائم دیگر سندرم های مادر زادی دیده شود. در شکاف لب های شدید شیرخوار قادر به مکیدن نیست.

درمان

جراحی کلیوپلاستی،درمان انتخابی است.برخی متخصصین بر این عقیده هستند، که اگر این مشکل در حین سونوگرافی دوران بارداری کشف شد،باید درمان جراحی بر روی جنین صورت گیرد.برخی معتقدند بعد از تولد بهتر است.

گروهی دیگر بر این باورند که جراحی تا رسیدن نوزاد به سن،وزن و هموگلوبین مطلوب باید به تاخیر افتد.سن مناسب را 12-6 هفتگی،وزن مطلوب را 12 پوند و هموگلوبین مناسب را 11-10 گرم بر دسی لیتر در نظر می‌گیرند.

اگر نوزاد همراه با شکاف لب،شکاف کام هم داشته باشد،ارجحیت با ترمیم شکاف لب است.

قبل از اقدام به جراحی،شیر خوار باید فاقد هر گونه عفونت باشد.هدف از جراحی،بستن شکاف است طوری که کمترین اسکار را بر جای گذارد و کیفیت ظاهری و عملی مطلوب باشد.

تدابیر پرستاری

- در مراحل اولیه بعداز زایمان ضمن توجه پرستار به نیاز فیزیکی شیرخوار،باید نیازهای عاطفی والدین نیز در نظر گرفته شود.ابعاد مثبت ظاهر شیر خوار را تایید کرده،نتایج مثبت ناشی از عمل را توضیح داده و به نگرانی والدین خوب دقت کند.

- پرستار باید آموزش لازم را جهت مراقبت از کودک در خانه تا قبل از عمل جراحی بخصوص در مورد تغذیه به مادر بدهد.والدین را تشویق نماید که رفتارشان با کودک متعادل باشد.نه حمایت بیش از حد و نه بی اعتنایی.

- توجه به وضعیت تغذیه ای در این شیرخواران برای پرستاران و والدین اهمیت زیادی دارد.به خصوص نارسایی رشد در شیرخواران مبتلا به شکاف لب مربوط به مشکلات تغذیه ای قبل از عمل است.این عارضه به علت عدم توانایی در فشار دادن روی هاله ی پستان و عدم ایجاد خلا و مکش در دهان به وجود آمده در این زمینه به مراقبت های زیر توجه کنید:

- مادر را تشویق کنید تا هر چه زودتر تغذیه را شروع کند تا به پیوند عاطفی مادر و کودک کمک کند.

- تغذیه شیرخوار را بر اساس سن ونیاز های شیرخوار ارتقا دهید.

- نوزاد دارای شکاف لب خفیف ممکن است قادر به مکیدن پستان یا پستانک،باشد در صورت وسیع بودن شکاف لب و یا همراهی آن با شکاف کام،شیرخوار نمی‌تواند مکیدن موثر داشته باشد.در این شرایط سعی کنید از روش های دیگر تغذیه دهانی مثل استفاده از سر پستانک نرم با سوراخ گشاد،سرنگ با نوک پلاستیکی،قطره چکان،وسیله برک استفاده کنید.کمک کردن به افزایش قدرت مکیدن،عضلات صورت را تقویت نموده و به تکامل گفتاری شیرخوار کمک می‌نماید.در صورت استفاده از پستانک به شیرخوار باید یاد داد که در هنگام مکیدن از حرکاتی شبیه گاز گرفتن استفاده کند.

- شیرخوار را هنگام تغذیه در اغوش بگیرید و در وضعیت نشسته به او شیر بدهید تا خطر آسپیراسیون یا خارج شدن شیر از بینی یا ورود شیر به کانال شنوایی را کاهش دهید.

- شیرخوار را وادار کنید که مرتبا در حین تغذیه آروغ بزند چون در هنگام استفاده از این وسایل هوا زیاد بلعیده می‌شود.

- در صورتی که به علت احتمال انتشار آلودگی تغذیه با پستان به تاخیر می‌افتد،تغذیه از طریق گاواژ را انجام دهید.

- محل بخیه ها را جهت جلوگیری از عفونت و ایجاد دلمه روی زخم که نتیجه آن اسکار است تمیز نگهدارید.بخیه ها 14-13روز بعد از عمل جراحی برداشته می‌شوند.محلول مورد استفاده جهت شستشو سرم فیزیولوژی است

- والدین را با چگونگی تغذیه شیر خوارشان در منزل به صورت تمرین عملی و تئوری آشنا کرده و آموزش های لازم در این زمینه را به‌ آنها بدهید.

- لازم است قبل از بستری شدن و عمل جراحی،شیرخوار را در وضعیت پس از عمل تغذیه نمود تا به این وضعیت عادت کند.استفاده از شیر خاص مطرح نیست.

- آشنا کردن والدین با نیازهای فوری بعد از عمل نیز از وظایف پرستار است.مثلا ممنوعیت شیرخوار در مورد خوابیدن در وضعیت دمر بعد از عمل ترمیم شکاف لب مورد مهمی است که باید قبل از عمل به والدین آموزش داد تا کودک را عادت دهند در وضعیت طاقباز یا پهلو قرار گیرد.همچنین استفاده از مهار کننده قبل از بستری شدن هم بایستی به صورت متناوب انجام گیرد تا کودک به آن عادت کند.

مراقبت های پرستاری بعد از عمل

- ناحیه عمل را محافظت کنید.این کار به وسیله سیم کمانی یا لوگان بو انجام می‌شود.جهت جلوگیری از دسترسی دست کودک به دهانش،از محدود کننده های آرنج استفاده کنید .

- تا آنجا که می‌توان باید از گریه کردن شیرخوار جلوگیری کرد چون به بخیه ها فشار می‌آورد.از فوت کردن،مکیدن،خندیدن،یا صحبت کردن هم باید پیش گیری کرد.

- با استفاده از ضد درد مناسب،درد بعد از عمل را تسکین دهید.گاهی آرام بخش ها هم مفید هستند.

- بهترین وضعیت طاقباز یا به پهلو است.او را طوری قرار دهید که از کشیده شدن لب به ملافه پیش گیری شود.

- با استفاده از ضد درد مناسب،درد بعد از عمل را تسکین دهید.گاهی آرام بخش ها هم مفید هستند.

- بهترین وضعیت طاقباز یا به پهلو است.او را طوری قرار دهید که از کشیده شدن لب به ملافه پیش گیری شود.

خط بخیه متناوبا و با سوآپ پنبه آغشته به محلول عفونی باید تمیز شود.(از شیر و مواد غذایی و ترشحات سروزی)بعد از تمیز کردن لایه ی نازکی از آنتی بیوتیک موضعی روی آن قرار دهید.پیشگیری از دستکاری و عفونت محل بخیه در زیبایی ظاهر آنبعد از ترمیم بسیار اهمیت دارد.بخیه ها 14-3روز بعد از جراحی برداشته می‌شوند.

- تغذیه شیرخوار تا چند روز بعد از عمل باید بدون فشار به خط بخیه انجام شود.به این منظور از قطره چکان یا سرنگ با نوک پلاستیکی استفاده کرده و آن را از کنار لب وارد دهان نمایید.در صورت نیاز از گاواژ یا لوله بینی معده ای استفاده کنید.مایعات صاف شده به محض هوشیاری کامل داده شده و تغذیه بر حسب تحمل شروع می‌شود.

آموزش به والدین

مهمترین شیوه ای که پرستار بوسیله آن میتواند به آنها کمک کند جلب توجه والدین به خصایص طبیعی نوزاد و همچنین نشان دادن تصاویر قبل و بعد از عمل شیر خوارانی که عیب مشابه را داشته اند است.

از طرفی چون کودک دارای شکاف لب ممکن است قادر به مکیدن پستان مشابه شیرخوار طبیعی نباشد در نتیجه در امر تغذیه آن مشکل پیش می‌آید که پرستار باید آموزش های لازم جهت تغذیه ،دهانشویه ،سرگرمی ،بستن دستها و جلوگیری از عفونت شیر خوار را به مادر آموزش دهد

شکاف کام

نوعی آنومالی مادرزادی است که به تنهایی در دختران شایعتر است اغلب با لب شکری همراه است اما جدی تر از لب شکری است چون در تغذیه و تنفس کودک دخالت دارد.شکاف کام هنگامی رخ می‌دهد که صفحات کام اولیه و ثانویه در جریان تکامل جنینی جوش نمیخورند ممکن است فقط کام نرم یا فقط کام سخت را در بگیرد شکاف ممکن است خط میانی کام خلفی و حتی وسعت پیدا کرده ،سوراخ بینی یک یا دو طرف را در بر بگیرد شکافهای وسیع مرکزی کام ممکن است با فقدان نسبی یا کامل سپتوم بینی همراه باشند که دهان و بینی به صورت یک حفره در می‌آیند

 تظاهرات بالینی

عدم قدرت مکیدن و بلعیدن که در حالتهای شدیدتر مانع تغذیه و تنفس نوزاد شده و در انواع خیلی خفیف تشخیص در بدو تولد با لمس کام صورت گیرد. ممکن است بلع مشکلی داشته باشند و در سنین بالاتر صحبت کردن تو دماغی دارند.

قبل از تولد با سونوگرافی در دوران بارداری امکان پذیر است بعد از تولد تظاهرات بالینی و علائمی از ناهنجاری های همراه به تشخیص مشکل کمک میکنند. خروج شیر از بینی نوزاد به تشخیص کمک میکند.استفاده از رادیولوژی و سونوگرافی توصیه میشود.

درمان

اگر شیرخوار هر دوعیب را داشته باشد ابتدا شکاف لب ترمیم شده و بعد از بهبود کامل اقدام به ترمیم شکاف کام میشود . بسته به شکل ،اندازه و وسعت عیب و زمان عمل متفاوت است از طرفی چون امکان رشد عادی زوائد کامی و بهبود وضعیت تا یک سالگی وجود دارد معمولا جراحی بین 18ـ12 ماهگی انجام میشود

هدف از جراحی اتصال مناسب شکاف کام است بدون اینکه آسیبی به ماگزیلای در حال رشد برسد لذا امکان رشد معقول زبان و رویش دندان وجود دارد میتوان با یک وسیله مکانیکی (کام مصنوعی )شکاف را مسدود کرده و عمل جراحی را به 5ـ3 سالگی موکول نمود. پروتز کمک میکند تا کودک تکلم طبیعی داشته باشد و تو دماغی صحبت نکند با رشد کودک در سنین مختلف پروتز عوض میشود .

اختلال گفتاری ،مشکلات جسمی ناشی از عملکرد غیرموثر عضلات کام نرم و نازو فارنکس ،رشد نامناسب دندان ها ودرجات متفاوتی از اتلاف شنوایی (دچار عفونت مکرر گوش میانی مکرر میشود ) نیز بایست توسط متخصص مربوطه تا حد درمان گردند.

مرحله اول (تولد تا 18 ماهگی). بخش های آرواره فوقانی ترمیم و به هم نزدیک میشوند (بهتر است قبل از بستن لب انجام شود)

مرحله دوم (5ـ2 سالگی). روی هم قرار گرفتن فک فوقانی و تحتانی نسبت به هم تعیین و موقعیت مجدد آرواره فوقانی از جهت فرصت دادن برای رشد دندانهای اولیه بررسی و اصلاح میگردد.

مرحله سوم (11ـ10 سالگی). در این زمان که رویش دندانهای اولیه و ثانویه باهم وجود دارند نامناسبی های موجود انجام میشود

در درمان ارتودنسی ،پروتز های دندانی موقت یا دائم جایگزین دندانهای از دست رفته میشوند(تا به جویدن و زیبایی کمک کند).

مراقبت های پرستاری قبل از عمل جراحی

مراقبت طویل المدت این کودکان از لحاظ جسمی و روانی برای والدین طاقت فرسا است پس پرستار علاوه بر مراقبت از شیرخوارباید به حمایت روحی و روانی والدین توجه خاصی نماید.

مراقبت های پرستاری قبل از عمل جراحی کودک دارای شکاف کام همانند شکاف لب میباشند ولی توجهات زیر دارای اهمیت بیشتری میباشند.

کودک مبتلا به شکاف کام با یا بدون شکاف لب با عنایت اینکه قدرت مکیدن کافی را ندارد ،در تغذیه با شیر مادر یا شیر خشک دچار مشکل است پس از وسیله هایی با سوراخ گشاد یا سرشیشه های بلند و نرم استفاده میشود و اگر کودک اشکال در تغذیه با سر پستانک داشته باشد از قطره چکان یا سرنگ بزرگ با لوله لاستیکی نرم در انتها استفاده میشود شیررا در قسمت خلفی زبان ریخته و جریان را طبق نیاز شیر خوار بوسیله پوار یا سرنگ کنترل میکننددر برخی از شیرخواران استفاده از قاشق بهتر است.

برای پیشگیری از پنومونی آسپیراسیون باید شیرخوار در هنگام تغذیه در وضعیت کاملا نشسته قرار گیرد.در شیرخواران مبتلا به شکاف کام میتوان با قرار دادن پلاک (پروتز کام) روی محل ناهنجاریتغذیه را بطور مستقیم انجام داد.

اما مراقبت دقیق شیرخوار از نظر تنفسی و سزفه در طی تغذیه و کمک به خروج هوای بلعیده شده در طی تغذیه با قرار دادن نوزاد در وضعیت مستقیم امری کاملا ضروری است.

پیش از عمل ،والدین را باید برای نیاز ها و مراقبت های بعد عمل شیرخوار آماده نمود خصوصا اگر جراحی به ماههای بعد موکول شود .شیرخوار 4ساعت قبل عمل نباید چیزی از راه دهان دریافت کند و همچنین این شیرخواران باید به دقت از نظر عفونت مورد بررسی قرار گیرند ،چونکه وجود آن مانع از انجام جراحی خواهد شد.

مراقبت پرستاری پس از عمل جراحی

پرستار باید آمادگی روحی و روانی والدین ،و مشارکت آنها را در مراقبت بعد از عمل و آمادگی برای ترخیص را در نظر داشته باشد و اقدامات زیر را به عمل آورد.

متعاقب ترمیم شکاف کام ،راه هوایی مناسب را میتوان با ساکشن نازوفارنکس حفظ نمود که برای کاستن خطر آتلکتازی یا پنومونی است

برای تسکین خروج ترشحات از راه دهان کودک را بلافاصله پس از عمل بر روی شکم قرار دهید.

برای تغذیه کودک بعد از عمل باید از فنجان استفاده گردد چرا که استفاده از قاشق هرچند با احتیاط هم باشد خطر آسیب به بخیه ها را به همراه دارد پرستار باید مراقب باشد هیچ چیزی را وارد دهان نکند زیرا سبب صدمه به ناحیه عمل میشود پانسمان کام معمولا پس از 3ـ2 روز برداشته میشود.

حرکات دست کودک (آرنج و بازوها )باید محدود شوند و پرستار باید به والدین این امر را آموزش دهد که تا بهبودی کامل کام کودک که 6ـ4 هفته طول میکشد این کار باید ادامه یابد و همچنین باید توصیه کرد که مهارکننده ها در فواصل مکرر به نوبت باز گردند تا اینکه امکان حرکت بوجود آید.

کودک را زمانی ترخیص میکنند که بتواند غذای نرم بخورد و متعاقبا توصیه میکنند که والدین آن را ادامه داده تا زمانی که جراح دستور دیگری بدهد باید از خوردن موادغذایی جامد مثل چیپس سیب زمینی ،آب نبات ،نان برشته که در صورت امکان صدمه به ناحیه کام به علت اینکه محل عمل فاقد حس است وجود دارد خودداری شود.

آموزش به والدین

پرستار باید والدین را تشویق نماید که در مورد تکامل رفتاری کودک پیگیری های لازم را به عمل آورند انجام تمرینات گفتاری مختلف با کودک که با لغات ساده شروع میشوند کودک را در تلفظ کلمات مشکل تر یاری مینماید.

همچنین جویدن و بلع مکرر و تشویق به انجام بازی های مثل دمیدن در بالن کمک به بسته شدن کام خلفی میکند. هنگامی که گفتار در مان قادر به تصحیح عیب گفتاری نباشد کودک نیاز به عمل جراحی مجدد دارد.

پرستار باید به والدین یادآوری کند که به دنبال شکاف کام ،فساد و خرابی فوق العاده دندانها وجود دارد .پس باید به والدین شیوه صحیح مسواک زدن دندانهای کودک را آموزش داد. اگر دندانها جابجا شوند و در وضعیت بدی قرار گیرند برای اصلاح آنها به ارتودنتیست احتیاج میشود.

پرستار باید به والدین کمک کند که کودک و مشکلات آن را بپذیرد تا عیب فیزیکی به نحو بهتری ترمیم یابد و اختلال شخصیتی ناشی از آن در کودک به حداقل برسدو همچنین باید والدین را تشویق به عضویت در جامعه کودکلان مبتلا به شکاف کام نمود تا بتوانند به خانواده های دیگری که دارای این مشکل هستند جهت تطابق با مشکل خودشان یاری دهند.